نویسنده : دکتر تونی فیلیپس
ترجمه : پدرام محمد طاهری
بیشتر مردم ماه گرفتگی ها را به خاطر آرامش و زیبایی خاصشان در هنگام نیمه شب تحسین می کنند ولی یکی از ستارشناسان سازمان فضایی ناسا " بیل کوک " متفاوت فکر می کند ، او عاشق انفجار و برخورد های پر سر وصداست !
در بامداد سه شنبه یعنی 28 آگوست سایه زمین ماه را برای تقریبا 90 دقیقه در تاریکی کامل ( ماه گرفتگی کامل ) فرو خواهد برد و در میان این تاریکی ، آقای کوک امیدواراست که بتواند نورهای فلاش مانندی را بر روی سطح ماه ثبت کند که حاصل برخورد شهابسنگ ها با سطح ماه هستند که مقداری نور و همچینن امواج صوتی تولید می کنند .
چپ : تصور یک هنرمند از اصابت برخورد یک شهابسنگ با ماه .
بیل کوک رئیس بخش رصد اجرام آسمانی محیطی از سازمان فضایی ناسا می گوید : " ماه گرفتگی فرصت بزرگی برای مشاهده این برخورد هاست " . تمام چهره ماه برای بیشتر از 2 ساعت در سایه قرار خواهد گرفت و کیلومترها از عوارض سطحی ماه در تاریکی مطلق قرارمی گیرند و فرصت مناسبی برای مشاهده این برخورد ها مهیا خواهد شد .
این برخوردها چیز تازه ای نیستند وتیم آقای بیل کوک مدتهاست که از اواخر سال 2005 در حال بررسی و رصد ماه هستند و این تیم توانسته تا به حال بیش از 62 برخورد را ثبت کنند . وی در ادامه می گوید : قطعات سرگردانی که به طرف زمین می آیند ، در جو زمین از هم پاشیده می شوند و فقط مقداری نور تولید می کنند که طبیعتا هیچ پیامدی هم نخواهد داشت . ولی از آنجایی که ماه جو ندارد قطعات سرگردان به سرعت با سطح آن برخورد می کنند و حتی انرژی برخی از آنها به هنگام برخورد با سطح معادل 100 کیلوگرم TNT است . همچنین می توانند حفرات متعددی با چندین متر عرض را ایجاد نمایند . علاوه براین به هنگام برخورد ، نور درخشانی ایجاد می کنند که تا فاصله ی 240.000 مایلی آن سوی زمین قابل مشاهده است و حتی می توان با تلسکوپ های معمولی نیز آنها را تشخیص داد .
دانیلی موسر یکی از اعضای تیم MEO ( Meteoroid Environment Office) می گوید " نیمی از برخورد هایی که مشاهده می کنیم حاصل بارش شهابی پرساووشی و اسدی است و نیمی دیگر از آنها شهابسنگ های بیگانه یا پراکنده ای تلقی می شوند که منشایی جز سیارک ها و دنباله دار ها ندارند .
پایین : نقشـه برخـوردهـای شـهابسنـگ های مـاه کـه توسـط گـروه MEO در سال 2005 مـشاهده شـده است . ]بیشتر [ ] نمای بزرگتر [
رصدخانه ی گروه MEO در حوالی مرکز فضایی مارشال در هاندسویل آلاباما بر پا شده است و دارای دو تلسکوپ 14 اینچ مجهز به دوربین های ویدئویی حساس است که برای استفاده در نور اندک طراحی شده است . موسر و همکارش ویکتوریا کوفی برای بامداد سه شنبه به خدمت گرفته شده اند تا کار ثبت و تصویر برداری را انجام دهند .
آن ها امید وارند که درهنگام گرفتگی بتوانند نوع خاصی از این اجرام گریزان را ثبت کنند که به شهابسنگ های هلیون معروف هستند .
بیل کوک می گوید " هلیون ها از طرف خورشید می آیند " و رصد آنها کار بسیار مشکلی است زیرا بیشتر آن ها زمانی در آسمان فراوانترند که به وقت محلی ، نیم روز است و خورشید درست در بیشترین حالت درخشندگی خود قرار دارد و نور آن ها در فروغ خورشید رنگ می بازند .
یک دقیقه صبر کنید . شهابسنگها از طرف خورشید ؟ آقای کوک می گوید : منشا این قطعات خود خورشید نیست بلکه ما معتقدیم قطعات هلیون حاصل دنباله داری است که در زمانهایی دور در آن جا ذراتش را برجای گذاشته است .
با این وجود هیچ کس نخواهد توانست ماهیت این قطعات را مشخص کند زیرا شناخت این ذرات کاری بسیار دشوار است . ستاره شناسان این اجرام را فقط در مقداری اندک آن هم قبل از سپیده دم و یا کمی بعد از غروب خورشید مشاهده میکنند . تلاش ها ی فراوان برای شناخت این اجرام با کمک رادار به هنگام روز نیز نا موفق بوده است زیرا پارازیت های رادیوهای زمینی و همچنین انفجارهای رادیویی طبیعی خورشید باعث محوشدن غژ غژهای اندک این اجرام می شوند .
چپ : نمایی از رصد خانه MEO در مرکز فضایی مارشال . ] نمای بزرگتر[
دانیلی موسر در ادامه می گوید در هنگام گرفتگی انسان بر روی ماه می تواند به طرف خورشید برگردد و با یک ژئومتری عالی و طبیعی شهابسنگ های هلیون را تشخیص دهد . ایشان در ادامه می افزاید که مشاهده ی اصابت هلیون ها با ماه و همچنین بررسی نور های فلاش مانند ساطع از سطح ماه می توانند ما را از اندازه ، سرعت و میزان نفوذ این اجرام آگاه کند تا میزان خطر این اجرام را در آینده برای فضاپیماها و فضانوردان گردشگاه های ماه تخمین بزنیم .
منبع : NASA
اسطوره ی برای تمام قرون